Αρχική Εισαγωγή Μπεζεστένι Μεχμετ Μπέη Μουσταφά Μπεή Ζιντζιρλί

ΤΟ ΜΠΕΖΕΣΤΕΝΙ

 

 

 

Ο τελευταίος της οικογένειας των Τζανταρλήδων που συσχέτισε το όνομά του με τη πόλη είναι ο Ιμπραήμ (1428/9-1499), δισέγγονος του γενάρχη της. Η ανοικοδόμηση της κλειστής αγοράς πολυτίμων ειδών -όπως ερμηνεύεται ο όρος Μπεζεστένι- στα 1455/6, δεν προήγαγε τόσο όσο παγίωσε τη σφύζουσα εμπορική κίνηση της πόλης.
Οι εξωτερικοί τοίχοι του κτηρίου διαμορφώνουν το στερεό ορθογώνιο σχήμα του. Δύο ογκώδεις τετράγωνοι πεσσοί, δημιουργούν στον εσωτερικό χώρο έξι διάχωρα που καλύπτονται με ισάριθμους ημισφαιρικούς θόλους. Οι θόλοι πατούν με την βοήθεια τεσσάρων σφαιρικών τριγώνων ο καθένας σε τέσσερα τόξα. Η τήρηση της βασικής αυτής αρχής δημιουργεί την εντυπωσιακή μορφολογική σύλληψη των τεσσάρων ζευγών τόξων που εκφύονται από κάθε πεσσό. Στην άλλοτε καλυμμένη με φύλλα μόλυβδου στέγη του περιγραφόταν καθαρά η θολοδομία του μνημείου, κρυμμένη πλέον κάτω από ισχυρές μονωτικές στρώσεις- εξείχαν πλάι στα οκταγωνικά τύμπανα των τρούλλων οι μικρές ασπίδες που επιστέφουν τους πεσσούς και οι καμάρες που στεγάζουν τα ζεύγη των τόξων.

 

 

 

Οι τέσσερεις θύρες, μία σε κάθε πλευρά, τονίζονται με λίθινα περιθυρώματα και επιστέφονται με χαμηλά τόξα . Στο πλάτος των ανοιγμάτων αυτών διακόπτονταν και οι στοές που περιέτρεχαν τις πλευρές του μνημείου και στέγαζαν πολύ μεγαλύτερο αριθμό καταστημάτων από το εσωτερικό του -ανάμεσα τους τα εργαστήρια των καζάζηδων και των χρυσοσκουφάδων. Το ύψος των στοών, που καταστράφηκαν το '13 και δεν ανακαινίστηκαν, διακρίνουμε στις όψεις του κτηρίου: είναι στο σημείο όπου οι τοίχοι διαγράφουν μία αξιοσημείωτη εσοχή και η δόμηση τους, ως το πολύζωνο οδοντωτό γείσο που τις περιτρέχει, μεταμορφώνεται από αμελής σε επιμελέστατη.

 

 

 

 

 

Οκτώ μικρά τοξωτά καγκελόφρακτα παράθυρα επιτρέπουν την εισροή λιγοστού φωτός προσδίδοντας μιαν ιδιάζουσα υφή στο διάκοσμο, περιορισμένον όμως στην πραγματικότητα στον τονισμό της αρχιτεκτονικής διάρθρωσης, τα λοφία διαμορφώνονται με επάλληλα πρισματικά σχήματα και οι βάσεις των τρούλλων με οδοντωτές ταινίες. Τις αποφύσεις των πεσσών τονίζουν ορθά και ανεστραμμένα ανθέμια, ανάγλυφα στο ισχυρό κονίαμα που επένδυε το εσωτερικό.

 

 

 

 

 

Η πόλη για το μπεζεστένι ό,τι οφείλει στον Ιμπραήμ-πασά οφείλει και στον καθηγητή της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και ήδη Ακαδημαϊκό Αναστάσιο Ορλάνδο, που στα 1938 απέτρεψε την κατεδάφισή του, και στεγάζει έτσι σήμερα το Αρχαιολογικό της Μουσείο.

 

 

 

 

 

 

Αρχική Εισαγωγή Μπεζεστένι Μεχμετ Μπέη Μουσταφά Μπεή Ζιντζιρλί