Αμφίπολη: αρχαία πόλη, η αξιολογότερη της περιοχής κατά τον 5ο αιώνα. Από την εποχή του Θησέα ονομάζεται "Εννέα Οδοί". Το 437 π.Χ. οι Αθηναίοι, με στρατηγό τον Αγνώνα, κυρίευσαν την πόλη ύστερα από τρεις προσπάθειες, και την ονόμασαν Αμφίπολη. Θαυμάσια ευρήματα βρίσκονται στο αρχαιολογικό της μουσείο και πριν λίγα χρόνια ανακαλύφθηκαν στο βυθό του Στρυμώνα τα ξύλινα ερείπια της αρχαίας γέφυρας. Ονομαστός είναι ο Λέων της Αμφίπολης, συμβολικό μνημείο που δείχνει τη δύναμη της πόλης. Καταστράφηκε από τον Βρασίδα το 422 π.Χ. και αναστηλώθηκε το 1936 από τον καθηγητή Όσκαρ Μπονήρ.

Σφελινός: αρχαία πόλη με κάστρο, που ονομαζόταν Σφολενός. Ευρήματα: αρχαία αγγεία διαφόρων περιόδων της ελληνικής Ιστορίας.

Ροδολίβος: εδώ, κατά τη μυθολογία, κατασπαράχθηκε ο Ορφέας από τις Μαινάδες. Εδώ εκτυλίσσεται ο μύθος του Λυκούργου Βασιλέα των Ηδώνων, ο οποίος ήθελε να απαγορεύσει τις λατρείες του Διονύσου. Εδώ τοποθετείται η πρώτη έδρα της λατρείας του Ορφέα. Εδώ τέλος, ήρθε ο Πεισίστρατος εξόριστος να βρεί χρυσό και μισθοφόρους. Κατά μαρτυρία του Θεόφραστου το γειτονικό Παγγαίο όρος ήταν γνωστό, κατά την αρχαιότητα και για τα πολλά ρόδα ονομαστά ως ρόδα εκατοντάφυλλα, από τον αριθμό των πετάλων, από όπου πήρε και το όνομα Ροδο λιβος (Ρόδον-λίβω). Τα ρόδα (σύμβολα του Ήλιου) συνδέονταν με τη λατρεία του Ήλιου, του οποίου το ιερό βρισκόταν στις κορυφές του Παγγαίου.

Νέο Σούλι: κοντά στο χωριό, στη θέση "Πύργος", σώζονται ίχνη νεολιθικού οικισμού, όπου έχουν βρεθεί εργαλεία από λειασμένο λίθο και τεμάχια νεολιθικών και άλλων αγγείων.

Μύρκινος: αρχαία Ηδωνική πόλη, ονομαστή για τα μεταλλεία αργυρού και την άφθονη ναυπηγήσιμη ξυλεία. Κατά τον Πελοπονησιακό πόλεμο η Μύρκινος ήταν η πρωτεύουσα των Ηδώνων. Επί Βυζαντινής εποχής αναφέρεται ως "Δοξόμπους".

Νέα Ζίχνη: Βυζαντινή πόλη πάνω στην αρχαία "ίχναι". (από τα αποτυπώματα ποδιών).

Άγιο Πνεύμα: στο χωριό, Μόνοικο ή Μονόσπητο των Βυζαντινών, βρέθηκαν ίχνη προϊστορικού οικισμού, όστρακα νεολιθικών αγγείων, νεολιθικά εργαλεία κ.λπ. Ο συνοικισμός αυτός χρονολογείται από το 4000π.Χ. και είναι ο αρχαιότερος και ο σπουδαιότερος απ' όσους ανακαλύφθηκαν στο νομό Σερρών. Οι ανασκαφές ανακάλυψαν πολυάριθμα νομίσματα με επιγραφές όπως: "ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ" και 'ΑΜΦΙΠΟΛΙΤΕΩΝ".

Νέος Σκοπός: είναι η αρχαία πόλη Ολδηνών. Τα αρχαιολογικά ευρήματα ανήκουν από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι τους Βυζαντινούς χρόνους: Ένα ανάγλυφο της εποχής του Μ. Αλεξάνδρου παριστάνει ιππείς και φυλάσσεται στο Μουσείο Σερρών.

Σιδηρόκαστρο: το Σιδηρόκαστρο βρίσκεται στις όχθες του Κρουσοβίτη ποταμού. Στη θέση αυτή υπήρχε η αρχαία Ηράκλεια ή Σιντική, που χτίστηκε από το Βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα αδελφό του Φιλίππου. Ονομάστηκε Ηράκλεια προς τιμή του Ηρακλή, απόγονοι του οποίου θεωρούνται οι βασιλείς της Μακεδονίας.

Τερπνή: Η αρχαία θέση της Τερπνής βρίσκεται γύρω από την ακρόπολή της, που σήμερα λέγεται «Παλαιόκαστρο», περίπου 4 χιλιόμετρα από τη σημερινή της θέση. Στον περιβάλλοντα χώρο της περιοχής έχουν γίνει σημαντικότατες ανασκαφές,  οι οποίες ανέδειξαν έναν ιδιαίτερο αρχαιολογικό πλούτο και παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Το 1993 ήρθε στο φως τμήμα της τειχισμένης ακρόπολης σημαντικότατου αρχαίου οικισμού, με διάρκεια ευημερούσας ζωής μιας χιλιετίας (ευρήματα από τον 6ο αι. π.Χ. ως τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια). Με τον οικισμό σχετίζεται ο συλημένος Μακεδονικός Τάφος των αδελφών Ιππώνακτα και Διοσκουρίδη, παιδιών του Απολλοδώρου Αμφιπολίτη, εταίρου του Μ. Αλεξάνδρου. Περισσότερα στην ιστοσελίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου της Τερπνής,  www.psterpnis.gr.