Δήμος Σερρών - Η Οικολογική Ισορροπία

Ως το 1900, εκτεταμένα δρυοδάση κάλυπταν το βορεινό, ημιορεινό, τμήμα του νομού από την πόλη των Σερρών ως το δάσος του Λαϊλιά. Όμως, πόλεμοι, οχυρωματικά έργα δηώσεις, άλλες καταστροφές καθώς και ανάγκες αυτοσυντήρησης του πληθυσμού ξεχέρσωσαν τις εκτάσεις αυτές. Στους παλιούς Σερραίους είναι ακόμη και σήμερα ζωντανός ο ήχος του πετάλου των ζώων στα νυχτερινά καλντερίμια, όταν κατέβαζαν λαθραία από τα βουνά ολόκληρα φορτία ξυλείας. Τότε, πριν ακόμα λίγες δεκαετίες, η ελονοσία θέριζε καθημερινά τους ανθρώπους κι όλος ο τόπος έμοιαζε μ΄ένα απέραντο βάλτο. Τίποτε δεν εκαλλιεργείτο στο βούρκο. Απέραντη σα θάλασσα, η λίμνη γέμιζε με βαριά ομίχλη τον τόπο ακόμη και το καλοκαίρι.

Ο Στρυμώνας μαιάνδριζε κατά τη βόλεψη του, απόλυτος άρχοντας του κάμπου. Και εκεί χαμηλά στα, στα ανατολικά, μια λίμνη φάνταζε γεμάτη οράματα αρχαία. Η Κερκινίτης λίμνη του Αχινού, παλιός ναυπηγικός χώρος του Φιλίππου και του Μ. Αλεξάνδρου,επικοινωνούσε με τη θάλασσα της Αμφίπολης κατεβάζοντας τις τριήρεις μέχρι τα πέρατα του κόσμου.

Έπειτα ήρθε η αποξήρανση της, ήρθε και η διευθέτηση του Στρυμώνα και το μεγάλο Φράγμα της Κερκίνης. Τα νερά τραβήχθηκαν. το χώμα στέριωσε και η γη πύκνωσε ανθρώπους ζωντανούς που ψάχνουν με δύναμη τα σωθικά της : πρόσφυγες από την Μ. Ασία, τον Πόντο, τη Θράκη.

Ένας ζωογόνος κάμπος από αλλουβιακά εδάφη, πρόθυμος,μέστος από ιχνοστοιχεία και νερό, ακτινοβολεί και διαλαλεί την παρουσία του σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Από σιτοβολώνας, ο κάμπος γίνεται σιγά-σιγά κήπος της Εδέμ. Βαμβάκια, ρύζια, λαχανικά, τα πάντα σε μια και δυο παραγωγές. Το νερό κάνει το θαύμα του. Τα υδροχαρή δάση παραχωρούν τη θέση τους στο άροτρο και στα άλλα νέα μηχανικά μέσα. Ο καπνός, που κάποτε γέμισε με χρυσό τα χέρια των ταλαίπωρων καλλιεργητών του , τώρα υποχωρεί. Τα φώτα ανάβουν στα πεδινά. Τα ημιορεινά και ξηρικά εδάφη και χωριά υποχωρούν σε ανάπτυξη. Εργοστάσια κτίζονται, λειτουργούν, παράγουν γεωργικά προϊόντα.

Μα κάποτε η αλόγιστη ξυλοκοπή και βόσκηση εκδικούνται. Μεγάλες πλημμύρες από τα ορεινά μεταγγίζουν πέτρες, χώμα και ξύλα στα γεωργικά και πολιτιστικά έργα. Πολυδάπανες επεμβάσεις περιορίζουν το κακό. Φράγματα μεγάλα και μικρά. Κλαδοπλέγματα και ξηρολιθιές. Αναδασώσεις με απαγόρευση της βοσκής δημιουργούν περιαστικά και προστατευτικά πευκοδάση. Αλλά η προσπάθεια ανακόπτεται σιγά-σιγά. Η βοσκή αντιδρά, πιέζει καταστρέφει. Σήμερα τα δάση αυτά είναι πρόωρα γερασμένα από το άγονο του εδάφους. Κυνηγημένα έντονα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους και υποβαθμισμένα λόγω του είδους τους, σβήνουν σιγά-σιγά χωρίς απογόνους, χωρίς ελπίδα αναγέννησης.

Η γεωργία στον κάμπο ανησυχεί από τις πλημμύρες. Η κτηνοτροφεία στα ημιορεινά και ορεινά προκαλεί τις πλημμύρες και καταστρέφει τα δάση. Ποια σχέση άραγε μπορεί να βρεθεί; Αν οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες σ' ολόκληρο τον ημιορεινό όγκο κατανέμονταν ισότροπα και μαζί με τα έργα βελτίωσης των λιβαδιών γίνονταν και οι σωστές αναδασωτικές εργασίες πρώτα στην πληγωμένη γη και μετά ακόμη και στις χέρσες επιφάνειες του κάμπου, δεν θα μπορούσε να αποκατασταθεί μια θετική οικολογική σχέση ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του νομού και στον απέραντο πεδινό του χώρο;